Η ακρότητα ως συνέπεια θρησκευτικών επιταγών και νοσηρών αντιλήψεων
Ένας βετεράνος του πολέμου ανάμεσα σε Ιράν και Ιράκ, ζει μια φτωχική και συνηθισμένη ζωή, με τη γυναίκα και τα δύο του παιδιά στην ιερή πόλη Μασχάντ. Μέχρι, να αρχίσει μιαν αλλόκοτη διαδρομή στις επιταγές του θολωμένου του μυαλού. Ενός μυαλού που, πιέζεται από τα υπαρξιακά αδιέξοδα, αλλά διαμορφώνεται από τη θρησκοληψία, την αρρωστημένη πατριαρχία, τον μισογυνισμό, στοιχεία που υποδηλώνουν μιαν άρρωστη κοινωνία. Ο Σαϊντ Χανάι λοιπόν, αποφασίζει να «καθαρίσει» την κοινωνία από τις εκδιδόμενες στον δρόμο γυναίκες του Ιράν, ή τουλάχιστον της πόλης που ζει. Ως «εντεταλμένος» του Αλλάχ επιδίδεται στην «τιμωρία» αυτών των γυναικών, καταφέρνοντας να δολοφονήσει 16 γυναίκες σε διάστημα ενός χρόνου.
Η ιστορία που μας αφηγείται ο Αλί Αμπάσι βασίζεται σε αληθινή ιστορία που συντελέστηκε το 2000 στην προαναφερθείσα πόλη του Ιράν. Ωστόσο η ιστορία ξεπερνά τα σύνορα του Ιράν και παύει να είναι περιπτωσιολογία, με δεδομένη την αντίδραση ικανής μερίδας του κόσμου, όταν η εγκληματική δράση του Χανάι έρχεται στο φως της δημοσιότητας. Τον μίτο της Αριάδνης ξετυλίγει μία δημοσιογράφος, όταν πηγαίνει στην πόλη και ερευνά το θέμα με ένα συνάδελφό της που, ζει στο Μασχάντ. Η Ραχίμι με απαράμιλλο θάρρος και επιμονή επιτελεί μια δημοσιογραφία εν είδη αστυνομικού επιθεωρητή και γίνεται παράδειγμα μίμησης, για το λειτούργημά της το οποίο, έχει εκπέσει εδώ και αρκετά χρόνια, από τον κοινωνικό ρόλο του. Θα μπορούσε κανείς να αντιμετωπίσει τον δράστη, ως ψυχικά ασθενή και το τραγικό συμβάν να θεωρηθεί, ως μια ιδιαίτερη αστυνομική ιστορία ενός κατά συρροή δολοφόνου. Σίγουρα ο ίδιος ο δράστης δεν είναι παρά το 17ο «θύμα» μιας εξωφρενικής πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας, όχι μόνο του Ιράν ή του Αφγανιστάν, αλλά ολόκληρης της υφηλίου, όπου η γυναίκα αντιμετωπίζεται, απλά ως γενετικός διεκπεραιωτής, χωρίς κανένα δικαίωμα, ως ανθρώπου και ως πολίτη. Περί ισότητας ούτε καν νύξη.
Στην ουσία έχουμε τη διάγνωση μιας νοσούσας κοινωνίας, με το δεδομένο της στήριξης του δράστη, ως υπερασπιστή της Μουσουλμανικής ηθικής ο οποίος, δεν κάνει τίποτα παραπάνω, παρά αυτό που υπαγορεύει με έναν τρόπο η κυριαρχούσα θρησκευτική ηθική. Φαινομενικά είναι αυτόκλητος προστάτης αυτής της «ηθικής», αλλά στην ουσία είναι κάτι περισσότερο, για αρκετούς συμπολίτες του. Στο κοντράστ η οικογένειά του, με τη σύζυγο και τα δύο παιδάκια του. Άπαντες τραγικές φιγούρες μιας αλλόκοτης πραγματικότητας. Ο δράστης δεν μετανιώνει, ούτε καν μπαίνει στη λογική της αμφισβήτησης των πεπραγμένων του. Γιατί εξάλλου, καθότι επιθυμεί να γίνει μάρτυρας του Αλλάχ, κάτι που δεν έγινε στον καιρό του πολέμου.
Η εγκληματική του δράση έχει σε ένα βαθμό έρεισμα και την ματαίωση που, προφανώς αισθάνεται ως βετεράνος ενός πολέμου, που τελικά δεν ήταν δικός του, όπως συνήθως συμβαίνει με τους πολέμους. Παρατηρώντας τα συμφραζόμενα όλης της ιστορίας, την οικογένειά του Χανάι, την αντίδραση του κόσμου, αλλά κυρίως τη στάση και τη θέση του ανδροκρατούμενου κόσμου της εξουσίας βλ. αστυνομία, δικαστές κλπ., καταλαβαίνει κανείς πως, τελικά εκτός από θύτης είναι και ο ίδιος «θύμα» του κόσμου που τον περιβάλλει. Αν ο καπιταλισμός της Δύσης θέλει πολλά χιλιόμετρα για να φθάσει στην ισονομία και την ισότητα, ο ολοκληρωτισμός της Μουσουλμανικής Ανατολής, θέλει πολύ περισσότερα. Αλλά και αυτό ακόμη, δεν είναι λόγος εφησυχασμού, τουναντίον είναι λόγος για δράση σε περισσότερες από μια κατεύθυνση. Το εκεί είναι χάλια, δεν κάνει το εδώ καλά. Με αρκετά βραβεία σε φεστιβάλ ανά τον κόσμο και βραβείο ερμηνείας στην Ζαρ Αμίρ Εμπραχίμι.
Γιάννης Γκακίδης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kemes.wordpress