Η Τζούλια Ρόμπερτς στην ταινία "Έριν Μπρόκοβιτς"
Συνεχή σκάνδαλα και αποκαλύψεις, κυκλοφορούν στην κοινωνία, ενώ στόχος, και υποχρέωση της αγωνιστικής δημοσιογραφίας είναι να τα ερευνά, να αποδίδει ευθύνες και σε κάποιες περιπτώσεις να ρίχνει και κυβερνήσεις (περίπτωση Νίξον σκανδάλου Γουότεργκεϊτ και των ρεπόρτερ της εφημερίδας Ουάσινγκτον Ποστ). Πολλά κορυφαία σκάνδαλα που συντάραξαν τον κόσμο έγιναν ταινίες.
Για το # MeToo
Αρχίζω σεβόμενος πρώτα τις κυρίες με το # MeToo. Θυμίζω το «Κάποια μίλησε» της Μαρία Σρέιντερ. Δυό θαρραλέες ρεπόρτερς των Νιου Γιορκ Τάιμς, μετά από επίπονη και επίμονη έρευνα, έγκυρες μαρτυρίες, ονόματα και πληροφορίες, δημοσίευσαν το πρώτο αποκλειστικό άρθρο για τις παρενοχλήσεις κυριών και η δικαιοσύνη κινήθηκε άμεσα. Στα 2019 ο Τζέι Ρόουτς, αξιοποιώντας κορυφαίες στάρ, με την «Βόμβα» αφηγείται το σκάνδαλο των Fox News, όταν ο ανώτατος προϊστάμενος του καναλιού παρενοχλούσε όλες τις όμορφες δημοσιογραφίνες. Γκρεμίστηκε άμεσα από τη θέση του. Φέτος, από το φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, μας έφθασε μια εξαιρετική δημιουργία, το «Tack» της ΒάνιαςΤάρνερ, η οποία, μέσα σε 96 λεπτά, αναλύει, με εξαιρετικό σκηνοθετικά τρόπο την ιστορία της Μαρίας Μπεκατώρου της Αμαλίας Προβελεγγίου που αποκάλυψαν το ελληνικό σκάνδαλο του αθλητικού # MeToo.
Πάρτυ και κατασκοπία
Τα ερωτικά σκάνδαλα κάποτε ρίχνουν και κυβερνήσεις, δεν αποκαλύπτουν και φυλακίζουν όμως. Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 στο Ηνωμένο Βασίλειο υπήρχε συντηρητική κυβέρνηση. ΄Ενας κοσμικός γιατρός, ο Στέφεν Γουόρντ, σε πάρτυ και δεξιώσεις που οργάνωνε, γνώριζε στους εκλεκτούς καλεσμένους του όμορφες γυναίκες και πολυτελή κολ-γκέρλς. Ένα από αυτά, η περιβόητη Κριστίν Κίλερ, ενεπλάκη ερωτικά με τον Υπουργό Πολέμου Τζον Προφιούμο, ενώ διατηρούσε σχέσεις και με ένα ανώτερο στέλεχος της Σοβιετικής Πρεσβείας. Μετά τις αποκαλύψεις, ο Προφιούμο έπεσε και η κυβέρνηση φορτωμένη και με την υπόθεση της λεγόμενης μεγάλης ληστείας του τρένου, αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Τα γεγονότα έγιναν εξαιρετική ταινία το «Σκάνδαλο» (1989) από τον Μάικλ Κίτον Τζόουνς.
Οι δημοσιογράφοι αποκαλύπτουν
Τα αμιγώς πολιτικά σκάνδαλα έγιναν σπουδαίες ταινίες. Γνωστή η οσκαρική ταινία για το Γουότεργκγεϊτ« Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου» (1976) του ΄Αλαν Τζ. Πάκουλα. Δεν σταματάμε όμως εκεί. Κάποτε οι έντιμοι και έμπειροι Αμερικανοί δημοσιογράφοι του CBS,στην τηλεοπτική εκπομπή τους «60 λεπτά», άρχισαν να αποκαλύπτουν την χαριστική διαχείριση του προέδρου Τζόρτς Μπους τη δεκαετία του ΄70 στην στρατιωτική του θητεία και πως απέφυγε να τον στείλουν στο Βιετνάμ. Η εκπομπή καταργήθηκε και οι δημοσιογράφοι δεν πήραν ποτέ ξανά τηλεοπτική εκπομπή. Έγινε ταινία ως «Η αλήθεια» από τον Τζέιμς Βάντερμπιλντ.
‘Όπως έγινε αργότερα γνωστό ότι η εισβολή στο Ιράκ έγινε διότι δήθεν υπήρχαν χημικά όπλα, πράγμα το οποίο ήταν ξεκάθαρο ψέμα. Το είδαμε σε πολλές ταινίες αλλά θα ξεχωρίσω δύο. «Τα παιγνίδια συνωμοσίας» (2010) του Ντακ Λίμαν, όπου ο ίδιος ο Λευκός Οίκος απεκάλυψε το πρόσωπο της γυναίκας πράκτορα, της Βαλερί Πλάμερ, που δούλευε γιαυτό το θέμα και την «έκαψε». Από το Ηνωμένο Βασίλειο (μην ξεχνάμε τα ψεύδη του Μπλερ για τα χημικά όπλα) μας ήλθαν τα εξαιρετικά «Κρατικά μυστικά» (2019) του ΓκάβινΧουντ. Μας αφηγείται την πραγματική ιστορία της θαρραλέας Κάθριν Γκαν που ήταν υπάλληλος στις μυστικές υπηρεσίες και διέρευσε, στο όνομα της δημοκρατίας, ότι ήταν κατασκευασμένο παραμύθι τα χημικά του Ιρακ. Δεν τόλμησαν να την παραπέμψουν σε δίκη.
Μολύνσεις, διαρροές και παιδοφιλία
Επικίνδυνες μολύνσεις μας αφηγήθηκε το σινεμά μέσω κορυφαίων ταινιών και πραγματικών προσώπων και γεγονότων. Είναι η «Έριν Μπρόνκοβιτς» (2000) του Στήβεν Σόντερμπεργκ για μολυσμένα νερά υπεύθυνα για καρκίνους. Ακόμα ο «Insider» (1999) του Μάικλ Μαν για τα ψεύδη των καπνοβιομηχανιών ότι η νικοτίνη δεν είναι ερεθιστική ουσία.
Και πάμε στα καυτά θέματα της εποχής που είναι οι διαρροές και παρακολουθήσεις αλλά και η παιδοφιλία. Την ιστορία του Σνόουντεν καταγράφει το ντοκιμαντέρ της Λόρα Πόιτρας«΄Εντουαρντ Σνόουντεν:Citizenfour» (2014 ΄Οσκαρ) και ο «Σνόουντεν» (2016) του Όλιβερ Στόουν. Τις αποκαλύψεις για την παιδοφιλία στην καθολική εκκλησία απεκάλυψαν οι ρεπόρτερ της Clobal Bostonκαι προέκυψε η οσκαρική ταινία «Spotlight: Όλα στο φώς»(2015) του Τόμας Μακ Κει. Να σημειώσω ακόμα την «Μελωδία της ελευθερίας» (2023) του Αλεχάντρο Μοντεβέρδε που μας μεταφέρει στα σκοτεινά μονοπάτια των απαγωγών και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης μικρών παιδιών ανά τον κόσμο.
INFO: Για περισσότερες ταινίες, βασισμένες σε συνταραχτικά πραγματικά σκάνδαλα, δείτε τα φίλμ«Post: Απαγορευμένα σκάνδαλα»(2017) του Στίβεν Σπίλμπεργκ, «Φιλομένα» (2013) του Στίβεν Φρίαρς, «Theinformant» (2013) του Στίβεν Σόντερμπεργκ, «Το μεγάλο σορτάρισμα» του ΄Ανταμ Μακ Κέι, «Quizshow»του Ρόμπερτ Ρέντφορντ, «Η ενοχή του Κένεντι» (2017) του Τζον Κάραν, «Ραγισμένο γυαλί» (2003) του Μπίλι Ρέι.
Αλέξης Δερμεντζόγλου
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα kemes.wordpress.com