Στον απόηχο της γαλλικής επανάστασης, η άνοδος του Ναπολέοντα είναι ραγδαία από ηγέτης του στρατού σε νέο αυτοκράτορα. Την άνοδο παρακολουθούμε μέσα από το πρίσμα της σχέσης του με την Ιωσηφίνα, και τις φορές που αναγκάστηκε να την αφήσει πίσω για να βρεθεί στο πεδίο της μάχης, κατατροπώντας τους αντίπαλους στρατηγούς – μέχρι που κατατροπώθηκε ο ίδιος.
Ο Ρίντλεϊ Σκοτ παραδίδει μια ομολογουμένως (από τον ίδιο) λειψή εκδοχή της κινηματογραφικής βιογραφίας του Ναπολέοντα –σύμφωνα με τον βρετανό σκηνοθέτη ένα 4ωρο director’s cut θα βρεθεί μελλοντικά στο Apple TV– που παρά τις όποιες αδυναμίες παραμένει ένα τεχνικά άρτιο, εντυπωσιακό, ποτέ βαρετό, πολύ αστείο και κατά τόπους σχεδόν αντισυμβατικό δείγμα βιογραφικού σινεμά.
Ο Χοακίν Φοίνιξ στον κεντρικό ρόλο μοιάζει διατεθειμένος να ψυχολογήσει τον ήρωά του με βαθύτατα εκκεντρικό τρόπο, παίζοντάς τον σαν σκυθρωπό καρτούν. Παραδίδοντας με στεγνό τρόπο ατάκες όπως το ήδη θρυλικό «το πεπρωμένο μου έφερε αυτό το παϊδάκι!», χτυπώντας το πόδι του κάτω σαν κακομαθημένο αγοράκι που δε του δίνει πίσω ο γείτονας τη μπάλα ποδοσφαίρου που προσγειώθηκε στο μπαλκόνι του, ή παραμένοντας πλήρως ανήμπορος να κατανοήσει την ψυχολογία των πραγμάτων και το context μιας κατάστασης, ο Φοίνιξ (μας) διασκεδάζει πηγαίνοντας παρέα με τον Ρίντλεϊ Σκοτ την ακτινογραφία αυτής της διάσημης ιστορικής φιγούρας ένα βήμα πιο πέρα από τα όποια προφανή αστεία ή διαπιστώσεις.
Εκεί, στη σχέση του με την Ιωσηφίνα (μια καθηλωτικά βλοσυρή Βανέσα Κέρμπι), εντοπίζεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του φιλμ, στο πώς η διαρκώς απρόβλεπτη δυναμική τους εκφραζόταν στις πράξεις του Βοναπάρτη – μια κατάθεση στην ιδέα του ότι πίσω από κάθε πράξη βρίσκεται ένα καταπιεσμένο πάθος ή εγωισμός. Θα μπορούσε το φιλμ να είναι σπουδαίο αν αφοσιωνόταν περισσότερο σε αυτή τη δυναμική, μα στην παρούσα του μορφή μοιάζει να μην καταφέρνει να επικεντρωθεί σε ένα σημείο. Όποτε η δράση μεταφέρεται στο πεδίο της μάχης, κάτι από το ενδιαφέρον του Σκοτ και του Φοίνιξ μοιάζει να μένει πίσω και οι (τυπικά βιογραφικές) εξελίξεις μοιάζουν σε σημεία να αναπτύσσονται διακεκομμένα και σαν απλή παράθεση γεγονότων.
Οι επιμέρους σκηνές αυτές είναι φυσικά εξαιρετικά στημένες. Ο Σκοτ εκεί καδράρει τον Ναπολέοντα σχεδόν αποκλειστικά σε κοντινά πλάνα που χάρη στο πώς διαγράφεται η φιγούρα του μαζί με το καπέλο του, γεμίζουν το κάδρο σε όλες του τις διαστάσεις, ενώ αντιθέτως οι στρατοί φιλμάρονται κυρίως από απόσταση – από τη μία είναι εκείνος, από την απέναντι όλοι οι υπόλοιποι, άνθρωποι σε απόσταση, άνθρωποι όχι αληθινοί, αναλώσιμες φιγούρες που χρησιμοποιεί στρατηγικά. Από εκεί και πέρα πάντως, ειδικά σε σχέση με το χώρο που καταλαμβάνουν, οι κατά τα άλλα εντυπωσιακές σκηνές αποτελούν ένα κάποιο άδειο θέαμα, εντελώς μακριά από τα όσα συμβαίνουν μέσα στα τείχη του παλατιού ή στους αποπνικτικούς δρόμους της πόλης.
Είναι πάντως ένα πολύ ικανό, όμορφο και αυθεντικά διασκεδαστικό (και πολύ αστείο!) ιστορικό έπος, με μια από τις ενδιαφέρουσες ερμηνείες του Χοακίν Φοίνιξ σε πρώτο πλάνο. Αυτή η ανισότητα ανάμεσα στα ξεχωριστά του κομμάτια απλώς υπονοεί την παρολίγον ύπαρξη ενός φιλμ ακόμα καλύτερου, ίσως και ακόμα πιο περίεργου. Καλώς έχουμε αυτό που έχουμε, καλώς θα περιμένουμε και την πληρέστερη εκδοχή.
Θοδωρής Δημητρόπουλος
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα news247.gr