Ο Μορέτι που αγαπήσαμε για την Palombella Rossa, το Αγαπημένο Ημερολόγιο και το sequel Aprile, και θαυμάσαμε στο συγκλονιστικό Δωμάτιο του γιου μου διακόπτει το σερί των δραματικών ταινιών του για να επιστρέψει στο σκωπτικά αυτοβιογραφικό ύφος της πρώτης του, και πιο ευδιάκριτα γουντιαλενικής φάσης, με τη διαφορά πως ο Ιταλός κάτοχος του Χρυσού Φοίνικα παραμένει πικρόχολος στη σάτιρά του αλλά και σκληρός με τον εαυτό του, όταν το βρίσκει απολύτως απαραίτητο.
Στο Ένα καινούργιο αύριο, που έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο διαγωνιστικό τμήμα του πρόσφατου Φεστιβάλ Καννών, υποδύεται τον Τζιοβάνι –που είναι και το αληθινό βαφτιστικό του όνομα–, έναν μεσήλικο σκηνοθέτη που ψάχνει τον Ήλιο του Μέλλοντος, αναπολώντας με τρόμο και δέος το παρελθόν, και είναι ακόμη απαρηγόρητος που το Κομμουνιστικό Κόμμα της χώρας του δεν κατάφερε να αποκοπεί επιτυχώς από το αντίστοιχο της Σοβιετικής Ένωσης ήδη από το 1956 και την καταστολή της εξέγερσης στη Βουδαπέστη. Θέλει να γυρίσει μια ταινία για το χαμένο κομμουνιστικό ιδεώδες και ψάχνει χρήματα.
Η στιγμή που τα ζητά από το τοπικό παράρτημα του Netflix έχει πολλή πλάκα – υποχρεώνεται σε κριτική από τους νεοβάρβαρους για το πόσες what the fuck στιγμές περιλαμβάνει το σενάριο! Η βουβή ταπείνωσή του συνεχίζεται, καθώς η γυναίκα του (η Μαργκερίτα Μπούι, η Τζουλιέτα των δικών του πνευμάτων και πραγματική του σύζυγος) βγάζει τα προς το ζην ως παραγωγός μιας υποταραντινικής, βίαιης περιπέτειας, και ο Τζιοβάνι βαδίζει προς μια γενικότερη δυσανεξία, από την εξέλιξη της ταινίας του μέχρι τα τσόκαρα των γυναικών που δεν αντέχει να βλέπει.
Πιο αυτοαναφορικός, γεμάτος σινεφίλ και μουσικές σφήνες, λιγότερο αποσπασματικός από τη σκετς κατασκευή του Caro Diario, αν και μοιραία λιγότερο φρέσκος στις ιδέες και την παρατήρηση, ο Μορέτι εντάσσει τον ωριμότερο εαυτό του, ή την πειστική παραλλαγή του αληθινού Νάνι, σε μια πιο γκρινιάρικη, δυσπροσάρμοστη, ράθυμη περσόνα των «τρεχάτων» καιρών μας. Ως νευρωτικός ουδέποτε υπήρξε εξίσου συμπαθής με τον νεαρό Γούντι Άλεν, αλλά με την επίμονη και μυαλωμένη επιχειρηματολογία του κέρδιζε σε βάθος – στην Ιταλία οι σκληροπυρηνικοί φαν του πάντα τον στηρίζουν και το Sol dell’avvenire πήγε μια χαρά στο box office.
Μισό αιώνα πριν ξεκίνησε με μια μικρού μήκους, όπου ο αριστερός ήρωας τα τσούγκριζε με το Κόμμα. Τώρα νοσταλγεί αλλά και ελπίζει σε ένα «καλύτερο αύριο» και φέρνει μαζί τους φίλους του, τη Βαλέρια, την Άλμπα και «όλα τα παιδιά» σε μια πανηγυρική παρέλαση ηλιόλουστης κομμουνιστικής ουτοπίας, σκορπίζοντας χαμόγελα αισιοδοξίας ως λαμπρό επίλογο του αδιεξόδου ενός καλλιτέχνη που βλέπει τους καιρούς να τον προσπερνάνε, αλλά δεν λέει να υποστεί μοιρολατρικά τις συνέπειες.
Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα lifo.gr