Ένα μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της ταινίας είναι η μαλτέζικη εθνικότητά της, αφού στ’ αλήθεια ποια είναι η τελευταία φορά που είδαμε στην Ελλάδα ταινία από την Μάλτα, χώρα με μηδενική δική της κινηματογραφική παραγωγή παρότι φιλοξενεί τα γυρίσματα πολλών ξένων και κυρίως αμερικανικών; Αυτό και μόνο είναι ικανό να σου προκαλέσει με έναν «εξωτικό» τρόπο την περιέργεια αλλά βέβαια δεν θα ήταν καθόλου αρκετό αν δεν στηριζόταν σε μια (τουλάχιστον) ενδιαφέρουσα ιστορία, όπως ακριβώς συμβαίνει στην περίπτωση του «Σκαριού».
Το σκαρί του τίτλου που είναι ο βασικός σκηνικός χώρος της ταινίας με φόντο τα γαλάζια νερά της Μεσογείου, είναι το όχημα μέσω του οποίου, ο νεαρός ψαράς Τζέσμαρκ (τον υποδύεται ο πραγματικός ψαράς Τζέσμαρκ Σικλούνα) βγάζει καθημερινά το ψωμί του. Αυτό είναι το λιτό πλαίσιο μέσα στο οποίο ο μαλτέζικης καταγωγής αμερικανός σκηνοθέτης Αλεξ Καμιλέρι δομεί την ιστορία του, από την οποία δεν λείπει η έγκυος γυναίκα του Τζέσμαρκ, οι συνάδελφοι του και η πίεση που του ασκείται από τον περίγυρό του, το «κατεστημένο» της ιχθυαγοράς του νησιού, για να ακολουθήσει τους «κανόνες» τους.
Αν όλα αυτά σας φέρνουν στο μυαλό κλίμα ταινίας του Κεν Λόουτς ή των αδελφών Ζαν Λικ και Πιέρ Νταρντέν, δεν πέφτετε καθόλου έξω διότι ο Καμιλέρι είναι θαυμαστής τους, όπως και του ιταλικού νεορεαλισμού. Ούτως ή άλλως το «Σκαρί» έχει αρκετά κοινά σημεία με το «Η γη τρέμει» του Λουκίνο Βισκόντι, επίσης ιστορία για την ζωή των ψαράδων (στην μεταπολεμική Ιταλία) και επίσης ταινία με ερασιτέχνες ηθοποιούς.
Η κάμερα του Καμιλέρι καταγράφει με ζωντάνια και χωρίς τίποτα να φαίνεται στημένο την ίδια την σκληρή (και ενίοτε επικίνδυνη) δουλειά του ψαρά, το τοπίο δεν γίνεται ποτέ τουριστικό γιατί το νιώθεις να βρίσκεται στο πετσί του ήρωα και σε ότι αφορά τις «κοινωνικές» δυσκολίες που ο τελευταίος έχει να αντιμετωπίσει για να κάνει το δικό του, το καλογραμμένο σενάριο κρύβει αρκετές εκπλήξεις χωρίς ποτέ να υποκύπτει σε εύκολους συμβιβασμούς. Κάθε τι που βλέπουμε στο «Σκαρί» έχει μια σχεδόν ακατέργαστη αλήθεια και το γεγονός ότι ο Καμιλέρι παρότι δούλεψε με ερασιτέχνες ηθοποιούς κατάφερε να κάνει μυθοπλασία και όχι ντοκιμαντέρ συμβάλλει τα μέγιστα στην σκηνοθετική επιτυχία του.
Γιάννης Ζουμπουλάκης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα tovima.gr