Ακρως πολιτικοποιημένος, αριστερός και διανοούμενος, ο Μάρκο Μπελόκιο, μια εμβληματική μορφή του σκεπτόμενου ιταλικού κινηματογράφου των τελευταίων εξήντα χρόνων, μπαίνει εδώ στα χωράφια της Κόζα Νόστρα, αν και η ταινία είναι περισσότερο η ιστορία του Τομάζο Μπρουσκέτα (έξοχος ο Πιερ Φραντσέσκο Φαβίνα), στον οποίο οφείλεται η αρχή της πτώσης του οργανωμένου εγκλήματος στην Ιταλία.
Γεννημένος στο Παλέρμο το 1921, το μικρότερο παιδί μιας φτωχής οικογένειας με 17 παιδιά, ο Μπρουσκέτα παντρεύτηκε νωρίς, έγινε ο ίδιος πατέρας στα 16 του και μπήκε στην παρανομία το 1945 αποδεικνύοντας πολύ σύντομα τις ικανότητές του, οπότε και ανέβηκε με ταχείς ρυθμούς στην κλίμακα της μαφιας. Το 1963, κυνηγημένος από το ιταλικό δικαστικό σώμα, κατέφυγε στις ΗΠΑ κι από εκεί στη Βραζιλία, κερδίζοντας το παρατσούκλι «το αφεντικό δύο κόσμων». Χρόνια αργότερα και υπό συγκεκριμένες συνθήκες, ο Μπρουσκέτα επέλεξε να προδώσει τον αιώνιο όρκο που είχε δώσει στην Κόζα Νόστρα και να καταθέσει ονόματα κακοποιών στον θρυλικό δικαστή Τζοβάνι Φαλκόνε (που αργότερα δολοφονήθηκε). Με αυτή την κίνηση, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για όλους τους εμπλεκόμενους στην Κόζα Νόστρα…
Ο Μπελόκιο φαίνεται γοητευμένος από την προσωπικότητα του Μπρουσκέτα, το θάρρος του να πάρει ένα ρίσκο ζωής και θανάτου όταν είδε ότι οι αλλαγές στην «υπηρεσία» του είχαν φτιάξει μια νέα τάξη πραγμάτων με την οποία ο ίδιος δεν συμφωνούσε. Μια οικογένεια πια τον ενδιέφερε και αυτή ήταν η δική του, το αίμα του, και το αίμα νερό δεν γίνεται. Το σινεμά του Μπελόκιο φέρει κάποια στοιχεία παλαιότερων ταινιών του, στα οποία πάντα η Ιστορία ή ακόμα και η πραγματικότητα αμφισβητείται με νέα ερωτήματα, τα δικά του. Τα είχαμε δει στο «Καλημέρα νυχτα» (Ερυθρές Ταξιαρίες», όπως και το «» (Μπενίτο Μουσολίνι). Για παράδειγμα ένα ερώτημα που αναδύεται εδώ είναι αν τελικα ο Μπρουσκέτα ήταν όντως προδότης ή ένας μετανοημένος άνθρωπος που κάποια στιγμή αποφάσισε να κάνει κάτι, το δυσκολότερο, για να εξιλεωθεί; Είναι μια σκέψη, όχι απαραιτήτως σωστή, πάντως μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχει δουλευτεί αυτή η μερακλίδικη ταινία, της οποίας το μόνο μειονέκτημα ίσως είναι η μακρόσυρτη δικαστική διαδικασία που θα μπορούσε να είναι πιο σφιχτή.
Γιάννης Ζουμπουλάκης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα tovima.gr